In I tua atu i te Matauranga o te Tangata: He whakaaro ki nga mea kaore i whakamaramatia i roto i te tangata me te taiao Ka korero a Dr von Urban i ona whakaaro mo te whakawhitiwhiti hiko i te wa o te taatai me tona kaha. Ka whakaahua ano ia i tana ake wheako ahua Synergy. Ko tana rīpoata whaiaro kei te taha o raro o tenei wharangi, engari i korero tuatahi i tana pukapuka o mua: Te Taa-Tara me te Harikoa Marena.
te wātea
wāhanga
[wh.136] Kua kitea e nga whakamatautau o naianei ka rere nga ia mai i nga ruma o te tangata he rawaka te kaha hei ine ma te galvanometer. He kaha ake nga au o nga komata, ngutu me nga maihao i era atu wahanga o te tinana; engari ko te paheketanga teitei o te ngira o te galvanometer ka taea e nga whekau irirangi [hihiko?] ira tangata, tae atu ki nga ovaries i te wa o te whanautanga. Ka piki ake te taumahatanga i roto i te tinana i te wa o te whakawhanaketanga ira me te mahi moepuku.
[wh.137] I te wa o te pakeketanga he maha nga tamariki e whakaatu ana i te ahua hikaka, te kaikawe, te riri me te kaha ki te whawhai. Ko te titoo i waenga i nga tau tekau ma rua ki te tekau ma wha he huarahi e whakangā ai i te taumahatanga. Engari ko te ejaculation na roto i nga mahi whakapohehe ka mau mai i te whakangā o te rohe i roto i nga testicles, i te mea ka raru te tinana katoa. Koia tetahi o nga take e peehia tonutia ai te titoo e te ngakau hara, te pouri me te hiahia ki te whiu i a ia ano. Ko te whakangā tūturu karekau e taea e tenei tikanga na te mea karekau e heke te taumahatanga o nga ia o te nerve. Engari, ko nga taakaro taangata katoa ka piki ake te rere o te tinana me te tere o te metabolic i roto i nga pūtau, na reira ka raru te tinana katoa. Ko te mahi pai anake ka taea te kawe mai i te tino whakangā. …
Ko te huarahi tika ki te whakakore i te taumahatanga i roto i nga pakeke, kua whakamaramatia e au i etahi atu waahi, ma te moe ira tangata, he roa te roa e taea ai e te au te rere ki waho o te tinana.
[wh.138] Ka taea e te tinana te whakaea ake ma te taha o te ira tangata, engari ma nga kapu o nga ringaringa, ki te kore e maroke rawa, tae noa ki te kiri o te tinana. Ko te ahua o te harikoa, o te tino harikoa me te rangimarie, e whai ana i te pa ki te kiri o nga hoa takirua e rua, e whakaatu ana ka taea e te awangawanga te whakangawari i tenei huarahi.
E rua nga hoa e pai ana ki a raua ano i roto i o raua hihi engari kaore e kaha ki te whakaheke i enei hihi na roto i nga mahi moepuku noa (na te mea kua aukatihia te huarahi ki nga whekau ira e te neurosis, hei tauira), ka taea te tuku i nga awa ma te kiri o te te tinana ma te takoto kore kakahu i te taha o te tinana. I etahi wa e rua, e toru nga po e hiahiatia ana mo te tino pai i tenei tikanga. [Tuhipoka: Ko te wahine a Von Urban he poraka pera na te ngana ki te tukino i a ia e tamariki ana, no reira i kitea e ia tenei harikoa-kore-taapiri.]
[wh.237] I te panuitanga tuatahi a Walt Whitman raua ko Richard Bucke, i whakaaro ahau he whakaneke ake a raua korero, ahakoa, me whaki ahau, he ahua hihiko. Katahi ahau ano i whai wheako i hoki mai ai ahau ki to ratou whakapono ka taea e te tangata te korero tika ki tetahi Mana Nui.
[238] I roto i te tino aroha, i te piri tata ki te tangata e arohaina ana, katahi ano ahau ka tino mohio kei roto te Atua i ahau. Ko taku hui tahi me te Ope Waihanga o te ao i whakakiia ahau ki te harikoa tino tangata e kore nei e kaha ki te whakaahua. He pohewa tenei? Tena pea! Engari ko taua wheako kaore e taea te whakarereke, te whakakore ranei. Te amo nei te reira i ta’na iho haapapûraa no te parau mau e te haafatata atu nei ia tatou i te parau mau hanahana i te mau mana‘o philosopho e aore râ, i te ite aivanaa…
Na roto i to ’u hi‘opoaraa i to ’u mau tupuraa, ua papu ia ’u e e nehenehe te here mau e iriti i to tatou varua no te farerei i to tatou Poiete. Mai te mea tei roto te Atua ia tatou, ma te haamaitai i to tatou here, e riro tatou i te hamani maitai, i te maitai, i te pipiri ore, e te mana‘o mo‘a i roto ia tatou.
Ka taea e te uniana ira tangata te whai waahi ki roto i tenei tino harikoa. Mo nga whekau moepuku, i tua atu i te mahi whakatipu, tetahi atu mea tino nui: ko te mahi tino aroha (ki tonu i te aroha). He kaikawe ratou ehara i te uri anake engari mo te aukumetanga hapori. …
Ki te whakahoki ano: ko te mahi tino nui, ko te mea e hanga "kotahi kikokiko e rua" me te tuku i te tikanga whakawhiti autō me te wairua, he mahi motuhake, motuhake, he pai ake i te [wh. 239] te mahi whakaputa uri. Ko te kaha ake o nga hoa tokorua ki te tuku i to raua hononga ki tenei whakawhitinga wairua, ka nui ake te aroha ki a raua ano, ka nui ake te whiwhi i te Atua i roto ia raua…
Ko nga wheako o tenei ahuatanga i tino mohio ahau ko te aroha Platonic pea he ahua penei, kaua ki te hononga wairua pono, kaore he hononga tinana, e whakaponohia ana.
Taone, Rudolf von. 1958. I tua atu i te mohiotanga o te tangata he whakaaro ki nga mea e kore e mohiotia i roto i te tangata me te taiao. New York: Wharangi Perehi.
Tuhinga ka whai mai Te Taa-Tara me te Harikoa Marena
Kei te korero a Von Urban i tana ake wheako moepuku tapu, i korerotia tuatahitia e ia hei hitori o te keehi Te Taa-Tara me te Harikoa Marena, ma te whakamahi i nga ingoa ingoa "Mary" me "Fred."
[Ka timata tenei keehi i te korero mo tetahi wahine i whakamataku i a ia e tekau ma rua tau te pakeke i te nganatanga mo te rawe a tona papa. Ko te mutunga mai, i tino mataku a Meri ki te whakapiri atu ki nga tane. I waenganui i te rua tekau ona tau, ka aroha tetahi taakuta taiohi ki a ia. Ua fafau o Fred e mai te peu e e faaipoipo oia ia ’na, eita oia e tamata i te aroha ia ’na. I konei ka timata te wahanga.]
I muri i nga wiki e ono o te marenatanga kaore i tino rite te aroha o Mary ki a Fred kaore i iti ake te aroha ki a ia. I taua wa ka noho tahanga raua i to raua po tuatahi i runga i te moenga kotahi, tahanga te tinana ki te tinana tahanga. He mahi nui a Fred i te tangata. … Te rave'a maitai roa a'e no te rave i te reira, ua ite oia, o te tuuraa ïa i to'na mau mana'o e to'na mau mana'o, to'na ite atoa, i ni'ai te mau tuhaa o to'na tino tei haaputapû ia Maria.
Takoto tata tahi ana raua, he tino noho humarie, he rawe ki tenei hononga tinana. Na, i muri tata ki te hawhe haora, ka kii mai a Fred ki ahau, ka timata te rere mai o tetahi mea e kore e taea te korero i roto i a ratou, e mohio ana ratou kei te ora, kei te koa nga pukoro katoa o o ratou kiri. I puta tenei i roto i a Fred te mataora me te harikoa penei i a ia kaore ano i pa ki mua. (Ka iti ake tenei koa me i kore raua e kaukau i mua i te takoto tahi.) Ko Meri, i kii ia, he pera ano te whakaaro.
Ko tona whakaaro ka whakakotahi katoa enei miriona puna harikoa ki te kotahi, ka rere ki te kiri o nga wahanga o tona tinana e pa ana ki a Meri. Te ahua nei kua memeha tona tinana; kua heke te waahi me te wa; ka ngaro katoa nga whakaaro, ka pau rawa atu ia i te mataora e kore e kitea e ia he kupu hei korero. Te mau parau a Maria no nia i te reira, “mea hau a‘e i te taata,” “te Atua”.
Ko raua tokorua, e ai ki a ia, kua ngaro te wehi o te mate i taua wa. Ko tenei, i whakaaro ratou, me waiho hei tohu mo te oranga o muri; i runga kē ratou i te piriti i waenganui i te ao kikokiko me te ao wairua. Kua reka ratou i te rangi. I mau tonu tenei wheako harikoa puta noa i te po.
Engari, i muri i nga haora e whitu, ka puta mai te ahua o te pewa. Me wehe tonu raua. Mena ka ngana ratou ki te kore e aro ki tenei kare-a-roto, ka taupatupatu tetahi ki tetahi. Engari ki te kaukau ratou, ki te rapa ranei me te tauera maku, ka hoki ratou ki te moenga me te uru ano ki to ratou ahua o te harikoa tino tangata kaore he uaua. …
I te ra i muri mai ka tino harikoa raua tokorua, ka noho humarie, ki tonu i te ora me te kaha, he tauhou ki nga ahuatanga katoa o te awangawanga, te iti me te riri.
I roto i te whakataurite i te ahua o te pai i mohiotia e ia i mua i roto i te taangata noa, me tenei mataora hou i pa ki a Meri, ka kii a Fred ko te rereketanga i waenga i te aroha o te whenua me te aroha tiretiera. Ka whakatauritea ki te harikoa mau tonu, pumau me te tino harikoa i puta mai i tana wheako hou, ko te koa mo te wa poto, i te wa o te ejaculation mahorahora, kaore e pai ki te whakahua.
Tekau tau i pahemo. I huri a Meri mai i te kotiro whakaaro-whaiaro, whakakeke, he kotiro ngakau makariri ki te wahine, he mahana, he whakaaro, he atawhai. He rite tonu to raua piripono ki a raua ano i te timatanga. Koina te korero mo Mary raua ko Fred: he rawe, engari kaore he take e ruarua ai ahau ki tetahi korero.
Kua tukuna e ahau ki etahi atu tokorua nga mea i akohia e au mai i tenei; a, ka oti nga tikanga katoa, ka rite tonu nga hua.
Na tenei tinana o te wheako i whakapumau i ahau ko te aroha Platonic, tera pea, he ahua penei i te hononga wairua pono, ara ko Karezza. Ko nga kupu i roto i te Symposium te ahua e tohu ana ko te "mea kaore ratou e mohio he aha," e hiahia ana nga hoa aroha ki te whiwhi mai i a raatau ano, ko te whakawhiti i nga awa koiora e taea ai e o ratau tinana te noho humarie.
Ko te tikanga ko o raatau whakaaro rangatira ka akiakihia, ki te whakamahi i nga kupu ngawari, kaore he mea ke atu i to raatau whakaoranga i te raruraru. Ko te kaha ake o te tangata ki te whakangawari i tetahi atu mai i te ngangautanga i puta mai i roto i a ia e ona awa hiko-koiora, ka nui ake te hiahia o tera tangata ki tera atu, ka kaha ake te aroha o tetahi ki tetahi.
I to ’u haapiiraa i te philosophia Inidia, aita roa ’tu vau i taa no te aha te Nirvana i mana‘ohia ’i e te Hindu mai te mea e hinaarohia. Me pehea te ahua o te korekore hei whainga mo te Ora? Engari ko te wheako o Fred raua ko Mary i arahi i ahau ki te kite ko te whakamutua o te taumahatanga o te tinana ka taea te tino wheako e kore e taea te whakataurite ki tetahi atu ahuareka i runga i te whenua.
Ko te tikanga ka mutu te taumahatanga i roto i o tatou tinana, ka tae tatou ki te ahua o te whakangā me te mea he tinana kore tatou. Ko tenei ahua o te "korekore" he rite tonu ki te harikoa e kiia nei e nga tangata o te rawhiti ko Nirvana.
Mai i tera wa kua taapirihia he upoko hou ki te korero mo Mary raua ko Fred. Ka oho te parapara whaea o Meri. E toru tekau ma whitu ona tau inaianei, tekau ma wha nga tau kua marenatia. …
I muri iho, no te taime matamua i roto i to ’na oraraa, ua taoto noa o Mary ia Fred. He wa roa ka ako ratou ki te whakatika i o ratou awa ki o ratou whekau. Engari, ahakoa i te mutunga ka mau a Fred he tauhohenga noa, he ngoikore tonu tona kaha, a, kare i roa te roa kia tino makona a Meri.
I te tino pouri ka hiahia ratou ki te hoki mai ki te ao ataahua i pai ai ratou i mua. I whakamatau ratou, engari kihai i taea. Ua opanihia te uputa o taua paradaiso ra.
Ko nga awa i tukuna i roto i o ratau tinana ka rere aunoa ki nga whekau ira, kaua ki tetahi. Kaore e taea e te kaha te kaha te aukati i a raatau. No reira ratou i faahiti ai i te aamu o Adamu raua o Eva e to raua Paradaiso i moe. Ia tai‘o tatou i te pene toru o te Genese ma te mana‘o i te reira, e ite tatou i te mau auraa maere e te taipe…